کرند ... کرند غرب / کرماشان / شرق کردستان
کرند تلفظ "کرن" بکسر الکاف والراء فی اللهجات الکردیه الجنوبیه, وهی مرکز منطقه "گاواره=گهواره" وسلسله جبال "دالاهو" الیارسانیه فی مقاطعه کرماشان, واحد المناطق الغنیه بالاثار الکردیه العریقه وذو طبیعیه ساحره, ویستوطنها الکرد منذ الازل.
اصل اسم "کرن":
اسم کرن دون ب"کویرینته = کویرینت = کرنت" فی الافیستا, حیث ذکر ان الملک "ضحاك=سهاک" کان یعبد ویناجی الالهه "اناهیتا/ الهه البحار والمحیطات والانهار" و الاله "وای=وایوی=دیو وایو/ اله الریح فی العالم" فی منطقتین وهما "بوری/ بفتح الباء" و "کویرنته" والثانیه هو الاسم القدیم ل کرند.
حیث ان الملک "ضحاك=سهاک" اتخذ من "کرنت=کرند=کرن" عاصمه لحکمه, وکانت قریبه من نهر "الوند =اروند= ئروند" - "ص46کتاب کوههای ناشناخته اوستا".
وذکرت جبال "گوره= گەوەره=گەواره" فی سفر زرادشت, "گواره - و -گوران" وهی منطقه جبلیه شاهقه تقع شمال سرپیل زهاو, وتکثر فیها الانهار والینابیع المائیه "الافیستا" - "ص46کتاب کوههای ناشناخته اوستا".
یعتقد المورخ "عمادالدین دولت شاهی" ان اسم "گوره=گاواره" هو فی الاصل مشتق من اسم"گوزه=گەوزه" وکانت منطقه من توابع امبراطوریه الماد, وتغیر الاسم بسبب الزمن واللهجات الکردیه الی "گوره" - "ص46و47 کتاب کوههای ناشناخته اوستا".
تعيش قبیله الگوران الکردیه العریقه منطقه کرند ویعرفوا ب "گوران کرندی" وتتشعب القبیله الی اربعه عشر عشیره: کرندی, بیونیجی, رشید علی, جلالوند, باباجانی, اینەای, جوزگەای, سرمیلی, شیره چیایی ناودار, هلتەای, یری, چشمه سفیدی, خسروبهمنی, نصرابادی.
لغه اهل کرند الکردیه الجنوبیه وتعرف بلهجه کرند الی جانب الکردیه اللکیه, الکلهوریه, والهورامیه او الگورانیه التی تتحدث بها منطقتی "زرده" و "توت شامی".
یعتنق اهل کرند الدیانه الیارسانیه, وقله منهم علی المذهب الشيعی والسنی, وکانت هنالک اقلیات یهودیه, ومسیحیه, وبهائیه, و الکرد الیهود فی کرند وسرپیل زهاو وقصر شیرین هاجروا الی کرماشان ثم الی اسرائیل فی القرن الماضی.
بعض من الاماكن الاثريه في كرند:
- مزار ومقبرتی شیوخ الیارسان "پیر بنيامين" و "پیر موسی"
- مزار "بابا یادگار" وهو من اصحاب "سلطان اسحاق" قرب منطقه "بان زرده"
- قلعه یزدگرد الاثریه علی جبل دالاهو وهی من القلاع الساسانیه
- اثار منطقه "بان زرده" وتوجد فیها عشرات القبور والقلاع وغیرها من الاثار الساسانیه
- منطقه وادی "سرخه دیزه" السیاحیه وغنیه باثار وقلعه اثریه ساسانیه تعرف بقلعه سرخه دیزه
- "طاق گرا "من الاثار الساسانیه
- بقایا اثار متعلقه بالعهد الهاخامنشینان والعهود اللاحقه
- اثار "چشمه غسلان", هانیتا "اناهیتا" چهل تن, هفت تن وغیرها
- اثار اول مسجد بنی فی شرق کردستان وایران وکنائس مسیحیه ویهودیه تاریخیه
المورخین یعتقدون ان اثار دالاهو لم تکتشف بعد, وهی لا تقل باهمیتها التاریخیه عن اثار طاق بستان وبیستون کرماشان.
کرند دالاهو غنيه بعدد من الشلالات والانهار والبحیرات, وبساتين التفاح ومزارع التتن, وجبال اشجار البلوط, والودیان الجمیله التی اصبحت من المناطق السیاحیه الرائعه, وتعد ریجاب او "ریژئاو" من اجمل مواقعها الطبیعیه. وتشتهر کرن بصناعه السکاکین, السجاد الگلیم, التنبور, الکلاش او الگیوه, الادوات الزراعیه منذ القدیم.
رغم هذه الموارد, الا ان مصائب اهل کرند ودالاهو لا تعد ولا تحسب لانهم من الکرد الیارسان, فهم یعانون من الفقر والبطاله والعوز ویعیشون تحت خط الفقر بحسب تقاریر المسولین الایرانیین, وبین فتره واخری تسبب الزلازل والهزات الارضیه دمار وخسائر بشریه واقتصادیه مفجعه للمنطقه, کونها علی خط الزلازل!
اهم شخصیات هذه المنطقه هو الشاعر والمورخ المشهور "غلام رضا رشید یاسمی", وعازف التنبور العالمی "علی اکبر مرادی", و"طاهر یارویسی" استاذ وعازف اله التنبور, وشخصیات اخری.
توضیح:
دالاهو = دال = العقاب + اهو = الغزال ... جبل العقبان والغزلان
المصادر:
- کتاب کوههای ناشناخته اوستا – المورخ عمادالدین دولت ابادی
- دالاهو بهشت تاریخ وطبیعت از زیبایی ریجاب تا شگفتی قلعه یزدگرد= دالاهو جنه التاریخ والطبیعه من جمال ریجاب حتی عجائب قلعه یزدگرد– مهر الایرانیه الخبریه
- کرند غرب – چهار گوشه ایران زیبا=اربع زوایا فی ایران الجمیله - النت
- شهرستان دالاهو= منطقه دالاهو
- قلعه سرخه دیزه - النت
- الویکپیدیا
- النت
- الصور: مدینه کرن, قبر ومزار بابا یادگار, طاق گرا, بقایا قلعه یزدگرد الساسانی و منظر لطبیعه منطقه غرب مزار بابا یادگار
...
شونم
ليست هناك تعليقات:
إرسال تعليق